تکواندو و کاراته ممکن است در نگاه اول شبیه به هم به نظر برسند، به ویژه که رنگ کمربندها و یونیفرم‌هایشان مشابه یکدیگر است. با این حال، این دو هنر رزمی در زمینه‌های تکنیک، منشأ و تاریخچه خود تفاوت‌های عمده‌ای با هم دارند.
هر دو این مهارت‌های مبارزه می‌توانند به شما کمک کنند تا از قدرت دفاع شخصی قوی‌تری برخوردار شوید و در عین حال سلامت جسمی، چابکی و تعادل کلی بدن خود را بهبود ببخشید. (هرچند در مراحل ابتدایی هیچکدام از آن‌ها مناسب مبارزات خیابانی و دفاع شخصی نیستند)
اگر به دنبال ورزشی هستید که شما را به رعایت یک برنامه روتین منظم پایبند کند و یک برنامه دقیقی تمرینی به شما پیشنهاد نماید، هم تکواندو و هم کاراته می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند. در واقع، انتخاب کلاس ورزشی هنرهای رزمی می‌تواند به شما کمک کند تا علاوه بر آموختن مهارتی جدید با کمک تمرینات هوازی که تمام بدن را درگیر می‌کنند، قدرت عضلانی خود را تقویت کنید.
با وجود اینکه هر دو از ورزش‌های المپیکی هستند، با این حال بسیاری از افراد تفاوت تکواندو و کاراته را نمی‌دانند. گرچه این دو هنر رزمی شباهت‌هایی با هم دارند اما تفاوت‌های خاصی نیز در آن‌ها محسوس است.
در این مقاله از آکادمی تخصصی ورزش (تکواندو امیر ابوحمزه) قصد داریم بیشتر در در خصوص تفاوت تکواندو و کاراته توضیح دهیم تا بالاخره فرق بین آن‌ها را بدانید.
تکواندو چیست؟
برای درک بهتر تفاوت تکواندو و کاراته، ابتدا بهتر است به شناخت کامل‌تری از هرکدام برسیم.
تکواندو یک هنر رزمی کره‌ای است که تمرکز آن بیشتر بر تکنیک‌های لگد زنی است تا دیگر جنبه‌های مبارزه. این سبک از هنر رزمی بر این باور استوار شده که پاها، قوی‌ترین سلاح بدن هستند.
ورزش تکواندو به هنرجویان خود فرصت می‌دهد تا با سبک‌های مختلف لگد زنی، از جمله لگدهای پرتابی، پرشی و چرخشی آشنا شوند. در این ورزش، اهمیت زیادی به سایر تکنیک‌های مبارزه مانند مشت زنی، سرنگونی کردن حریف و غیره داده نمی‌شود، زیرا این تکنیک‌ها بیشتر جنبه ضربات فرعی دارند.
منشأ تکواندو
ورزش تکواندو به‌طور رسمی در دهه ۱۹۴۰ پایه‌گذاری شد و به‌عنوان یک هنر رزمی برجسته در کشور کره شکل گرفت. نام تکواندو از ترکیب کلمات “ته” به معنای لگد زدن و “کوان” به معنای نابود کردن گرفته شده است که نشان‌دهنده سبک مبارزه‌ای آن با استفاده از لگد، برای حمله و استفاده از ضربات فرعی مانند مشت، برای دفاع کردن است.
در ابتدا، این تکنیک رزمی به‌عنوان یک روش دفاع شخصی در میان سربازان ارتش کره محبوب شد. با وجود اینکه یادگیری هنرهای رزمی نظامی از جمله تکواندو، در دوران اشغال کشور توسط ژاپن ممنوع اعلام شد، اما با توجه به تأثیر گسترده‌ای که این ورزش در میان هنرجویان داشت، توانست در قالب رشته‌های مختلف به حیات خود ادامه داده و به یکی از بهترین ورزش‌های رزمی در جهان تبدیل شود. این ورزش رزمی، امروزه به یکی از محبوب‌ترین شاخه‌های المپیک تبدیل شده است.
در دنیای امروز، قوانین و دستورالعمل‌های تکواندو به‌عنوان یک هنر رزمی، توسط فدراسیون جهانی تکواندو تنظیم می‌شود. سادگی قواعد این ورزش باعث شده تا در سراسر جهان محبوبیت بسیار زیادی پیدا کند.
تکواندو همچنین محبوب‌ترین ورزش رزمی در ایران نیز به شمار می‌رود و از جمله معدود رشته‌هایی است که مدال‌آوران المپیک زیادی دارد. نمایندگان ایران همیشه جزو برترین تکواندوکارهای جهان بوده‌اند و شمار مدال‌های کاروان کشور ما در المپیک پاریس نیز گویای این حقیقت هست.
کاراته چیست؟
کاراته، که در فرهنگ عامه بیشتر با سبک “شوتو اوچی” یا ضربه کاراته‌ای معروف شده، یک هنر رزمی تمام‌تماسی است. به عبارت ساد‌ه‌تر، در این ورزش کل بدن درگیر مبارزه شده و کاراته‌کار باید در فنون مشت‌زنی، سرنگونی حریف، مبارزه زمینی و ضربات زانو و آرنج و البته لگدپرانی تخصص داشته باشد.
کاراته بیشتر بر روی تکنیک‌های مبارزه با دست به‌عنوان روش اصلی حمله تمرکز دارد، در حالی که درست برعکس تکواندو، از پاها برای دفاع استفاده می‌شود. این موضوع شاید مهم‌ترین تفاوت تکواندو و کاراته باشد.
کاراته یک هنر رزمی ژاپنی است که در بر وارد آوردن ضربات ساده اما مؤثر با حداقل خطا تخصص دارد؛ به همین دلیل هم هست که از آن به‌عنوان یک تکنیک دفاع شخصی بیشتر از تکواندو استفاده می‌شود.
منشأ کاراته
ورزش رزمی کاراته بیش از ۵۰۰ سال پیش در جزیره جنوبی اوکیناوا ژاپن به‌عنوان بخشی از استراتژی دفاع شخصی شاه شوا، که مخالف استفاده از تسلیحات بود، شکل گرفت. تفکر ضد خشونت این استاد رزمی منجر به قرار گرفتن واژه “کاراته” روی این ورزش شد. کلمه کاراته در زبان ژاپنی، به معنای “دست‌های خالی” است. علاوه بر این، به کاراته تکنیک مبارزه تن‌به‌تن نیز گفته می‌شود که تحت تأثیر هنرهای رزمی چینی، مانند کونگ‌فوی شکل گرفته است.
پیروان اولین استاد کاراته، فوناکوشی گیچین، بعدها انجمن کاراته ژاپن را تأسیس کردند تا آموزه‌های او را در سراسر کشور گسترش دهند. کاراته خیلی زود به یک هنر رزمی محبوب در سراسر تبدیل شد. از آن زمان، کاراته مدرن به چندین سبک مختلف تقسیم‌بندی شد که به‌طور گسترده‌ای تمرین می‌شوند. سبک‌های مختلف کاراته عبارتند از:
- گوجو-ریو
- شوتوکان
- وادو-ریو
- شیتو-ریو
دستورالعمل‌ها و قوانین کاراته توسط بنیاد جهانی کاراته تعیین و تنظیم می‌شوند.
یکی از بزرگ‌ترین موارد تفاوت کاراته و تکواندو در ریشه آن دو است که یکی به کشور کره و دیگری به ژاپن برمی‌گردد.
تفاوت‌های کاراته و تکواندو
برای کسی که به‌تازگی به هنرهای رزمی علاقه‌مند شده، در نگاه اول، ممکن است تکواندو و کاراته بسیار شبیه به هم به نظر برسند، زیرا هر دو از منظر تمرینات پایه مشابه هم عمل می‌کنند. در تمرینات پایه و مراحل ابتدایی، واقعاً هم تفاوت کاراته و تکواندو چندان محسوس نیست، زیرا حتی لباس‌های مخصوص این ورزش‌های نیز کاملاً شبیه به یکدیگر است، اما هرچقدر به سمت مراحل پیشرفته‌تر و تکنیک‌های حرفه‌ای‌تر حرکت کنید، بیشتر و بیشتر متوجه تفاوت‌های آن دو خواهید شد.
تکواندو و کاراته از منظر اصل حرکات، سبک‌های مبارزه‌ای، تکنیک‌ها، فرم‌های بدنی و البته قوانین با یکدیگر فرق می‌کنند. در زیر به مهم‌ترین موارد تفاوت تکواندو و کاراته اشاره می‌کنیم:
تکنیک‌ها
کاراته یکی از پیشرفته‌ترین هنرهای رزمی است که بر دو روش اصلی مشت‌زنی در حمله و استفاده از پا در دفاع تمرکز دارد. یک کاراته‌کار حرفه‌ای بیشتر از هر چیز به وارد آوردن ضربات به نقاط حساس بدن، مفاصل و اجرای ضربات دست قدرتمند، توجه دارد. کاراته همچنین به تمرین‌های فیزیکی سخت و قدرتی نیاز دارد تا بتواند مهارت‌های مبارز را توسعه دهد و انضباط ذهنی قوی را در وی ایجاد کند.
در مقابل، تکواندو هنری است که بیشتر از هر چیز بر تکنیک‌های لگد زنی تمرکز دارد، زیرا در فلسفه آن باور بر این است که پاها قوی‌ترین سلاح بدن هستند. تمرینات تکواندو سرعت، انعطاف‌پذیری، استقامت و تعادل جسمانی را تقویت می‌کنند.
فرم‌های بدن
کاراته بر سه فرم جسمی به نام‌های کیهون، کاتا و کومیت تمرکز دارد.
- فرم کیهون شامل اصول اساسی است که هر مبارزی باید آن‌ها را یاد بگیرد. این اصول شامل حفظ مواضع، وارد آوردن ضربات، بلاک و دفاع، مشت و در آخر لگد است.
- فرم کاتا یک توالی یا الگوی حرکتی است که برای اجرای ضربات هماهنگ به حافظه سپرده می‌شود؛ این کار نیاز به سرعت، ریتم، حافظه قوی و قدرت بدنی دارد.
- در نهایت، فرم کومیت یک نوع تمرین مبارزه‌ای است که شامل حرکات دفاعی و تکنیک‌های متقابل به صورت روتین می‌شود.
در مقابل، ورزش تکواندو تنها امل فرم فیزیکی “کاتا” است. درست مانند کاراته، کاتای تکواندو نیز شامل مجموعه‌ای از حرکات است که در مسابقات اجرا می‌شود. از سوی دیگر، تکواندو یک مبارزه تمام‌تماسی (درگیر کننده کل بدن) با ترکیبی متعادل از تکنیک‌های دفاعی و هجومی است.
قوانین و مقررات
در یک مسابقه کاراته، امتیازدهی بر اساس ضربات وارد شده به قسمت‌های مختلف بدن حریف، از جمله گردن، صورت، سینه، شکم، پهلو و پشت است. در مسابقات کاراته معیارهای زیر در قضاوت توانایی‌های یک مبارز نقش مهمی دارند:
- رعایت فاصله دقیق
- داشتن فرم فیزیکی صحیح
- زمان‌بندی دقیق ضربات
- آگاهی و هشیاری
- اجرای پرقدرت حرکات و ضربات
- رفتار ورزشی
- علاوه بر این، تکنیک‌های امتیازدهی مانند لگد جوردان در کاراته سه امتیاز دارد، در حالی که لگدهای میانی و مشت‌های بالایی به ترتیب دو امتیاز و یک امتیاز به دست می‌آورند
در تکواندو اما امتیازدهی فرآیند ساده‌تری دارد. سه لگد به سر سه امتیاز دارد، یک لگد چرخشی می‌تواند دو امتیاز داشته باشد و یک حمله پایه دارای امتیاز یک است. معمولاً چهار داور در یک مسابقه تکواندو حضور دارند و امتیاز در صورت توافق اکثریت داوران اعطا می‌شود.
شما می‌توانید در آکادمی تخصصی ورزش (تکواندو امیر ابوحمزه) تحت نظر بهترین و موفق‌ترین مربیان رزمی در داخل ایران، هم در کلاس‌های تکواندو شرکت کنید و هم در کلاس‌های کاراته. آکادمی تخصصی ورزش در هر دو رشته، سالانه تیم‌های حرفه‌ای در رده‌های سنی مختلف، راهی مسابقات بزرگ ملی و بین‌المللی می‌کند.
سخن آخر
کاراته یک ورزش رزمی است که بر مبارزه با تکنیک‌ها و ضربات دست تأکید دارد و از لگد بیشتر به‌عنوان پشتیبان استفاده می‌کند. این در حالی است که تکواندو شامل لگد زنی بیشتری نسبت به کاراته است. این هنر رزمی تأکید بیشتری بر ضربات پا دارد و از دست‌ها بیشتر به‌عنوان پشتیبان استفاده می‌کند.
شما در تکواندو انواع حرکات پا، از جمله لگدهای چرخشی و پرشی را خواهید آموخت، اما از آنجا که کاراته بیشتر از حملات دستی استفاده می‌کند، پاها در آن اغلب بر روی زمین باقی می‌مانند. در مقابل، حالت قرارگیری پا در تکواندو متفاوت است، زیرا بدن باید همیشه آماده اجرای سریع ضربات لگد باشد.
در این مقاله تلاش کردیم به مهم‌ترین تفاوت تکواندو و کاراته اشاره کنیم تا سوءتفاهمانی که در این زمینه وجود دارند برطرف شوند. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
